Kira Artışlarına Çin formülü Türkiye’ye Uygun mu?
Son dönemde kira fiyatlarındaki artışa karşı yeni formüller üzerinde durulmaya başlandı. Benzer sorunla mücadele eden Çin Halk Cumhuriyetinin geçtiğimiz ay yürürlüğe aldığı yeni düzenlemeler ile kira artışlarını %5 ile sınırladı. Bu uygulama Türkiye’de uygulanabilir mi ?
Türkiye’de son aylarda yaşanan kira fiyatlarındaki artış hala durdurulamıyor. Yaşanan fahiş kira artışlarına ilişkin hergün çeşitli öneriler ve çözümler ortaya atılıyor. En son öneri ise geçtiğimiz günlerde Çin Halk Cumhuriyetinde yürürlüğe giren ve kira artışlarını kısıtlamaya yönelik uygulamaların Türkiye’de uygulanması yönünde. Çin’de son yıllarda yüksek konut kiraları nedeniyle harekete geçen merkezi yönetim ülke genelinde kira zamlarında sınırlamaya getirdi. Buna göre artık Çin’de ev sahipleri kiralara %5’den fazla zam yapamayacak. Türkiye’de ise kira artış oranı Eylül ayı için %15.78 olarak gerçekleşti.
Türkiye’ye uygun değil ama “sınırlı”olarak uygulanabilir
Çin’de gündeme gelen bu uygulama Türkiye’de uygulanıp uygulanamayacağı konusunda konuşan Çin Ticaret Derneği Başkanı Barış Ariç “Türkiye’nin serbest piyasa ekonomisi içerisinde bir ülke olduğunu ifade ederek; isteyen mal sahibi mülkünü istediği fiyata satabilir yada kiraya verebilir. Buna çok fazla müdahele edemezsiniz. Eğer ederseniz bu başkaca sorunları gündeme getirir. Dolayısıyla Çin’de uygulanan bu tür uygulamalar bizim ticaret hayatımıza tam olarak uygun değil. Fakat eğer bu artışlar kontrolden çıkmış ise ve Türkiye Cumhuriyeti devleti gerçekten bu artışların önüne geçmek istiyorsa gerekli alt yapıları hazırlayıp belirli bir dönem içinde kalmak koşuluyla böyle bir sınırlama getirebilir. Örneğin 2022 yılı sonuna kadar azami kira artış oranı %7 yada %5 ile sınırlandırılmıştır denilebilinir. Bu hem eski kiracı için hemde yeni kiralama yapan için geçerli sayılır. Tabi bu yetmez bunun yanında emlak sektörünü sübvanse ederek arzı da çoğaltmanız gerekir. Burada amaç piyasayı kontrol etmek” dedi.